Ścieżki w ogrodzie to rzecz niezbędna. Nie tylko ułatwiają przemieszczanie się w naszym ogrodzie, ale też skracają nam czas, który potrzebujemy na dotarcie z punktu A do punktu B. Wykonanie takiej ścieżki to kwestia, która ingeruje w ogród i jego dotychczasową strukturę dość mocno. Jednak porządne wykonanie ciągów komunikacyjnych w naszym ogrodzie to podstawa płynnej pracy w następnych sezonach. Jednorazowe poniesienie kosztów z tego tytułu zaowocuje w przyszłych latach użytkowania ogrodu. Dlatego warto poświęcić chwilę na zaprojektowanie ścieżek pod względem ich ułożenia, materiału z jakich będą wykonane i jak docelowo będą zrobione.
Jaki materiał wybrać na ścieżki w ogrodzie?
Ogrodnictwo staje się coraz bardziej popularne. Z roku na rok w marketach budowlanych możemy zaobserwować wzrost ilości asortymentu dostępnego dla ogrodników i budowlańców. Dzięki temu możemy wybrać niezliczoną ilość propozycji pod względem surowcowym. Każdy materiał różni się strukturą, wytrzymałością czy też rodzajem późniejszej pielęgnacji. Poniższa lista jest zbiorem najpopularniejszych materiałów, które można dostać w dużych sklepach ogrodniczych, ale też online.
Płyty chodnikowe to chyba najtańszy sposób na pozyskanie materiału do ścieżek ogrodowych. Jest to na tyle wdzięczny materiał, iż da radę przetrwać w nawet skrajnych warunkach. Niemniej nie wszyscy lubią ten typ materiału, bo jest dość specyficzny pod względem pielęgnacyjnym i aranżacyjnym. Nie wymaga impregnacji, ale wymaga intensywnego czyszczenia co sezon, jeśli chcemy mieć zadbane
Kamienie – otoczaki, łupkowe, mniejsze lub większe. Można wybrać różne kolory. Od białego po grafitowo czarny. W zależności od tego jaki chcemy nadać charakter naszemu ogrodowi możemy wybrać nieco delikatniejsze w formie kamienie lub nieco ostrzejsze. Przykładowo w ogrodzie nawiązującym do francuskiej Prowansji zdecydowanie lepiej będą się prezentować białe otoczaki niż kamienie łupkowe w ciemnym odcieniu. Nie wymagają specjalnej pielęgnacji w użytkowaniu.
Drewno – jest to jeden z trudniejszych materiałów do pielęgnacji na ścieżkach ogrodowych. Wymaga odświeżania co sezon specjalnymi środkami konserwującymi. Drewno w postaci słojów pięknie będzie się prezentowało na zadbanym trawniku w minimalistycznym i nowoczesnym ogrodzie. Jednak należy się wystrzegać drewna niewiadomego pochodzenia (jak np. podkładów kolejowych), które powinno być zutylizowane i niedopuszczone do użytku prywatnego.
Trawa – Trawa może być świetnym “materiałem” na stworzenie ścieżek. Jednak tak jak w przypadku drewna można spodziewać się konserwacji co sezon. Swego czasu był bardzo popularny sposób budowania ścieżek. Można ją potraktować jako główny wzorzec ścieżek, ale również np. uzupełnić takim materiałem budulcowym jak płaskie kamienie czy żwirowe pasy.
Beton– beton jest również tanim materiałem, który może posłużyć do budowy ścieżek. Materiał odporny, ciężki, nie wymaga wybitnej pielęgnacji. Jednakże nie jest zalecany do ogrodów małych, gdzie ceni się każdy skrawek przestrzeni umożliwiającej uprawę roślin.
Kora – to idealny materiał dla miłośników permakultury. Nie dość, że może służyć jako źródło materiału budulcowego na ścieżki to jeszcze może posłużyć jako spulchniacz ziemi ubogiej w próchnicę i składniki odżywcze. Jednak trzeba pamiętać, że kora zakwasza ziemię, a nie wszystkie rośliny tolerują kwaśne ph ziemi. Idealna pod ścieżki z alejkami iglakowymi.
Żwir lub tłuczeń – jeden z najtańszych materiałów dostępnych na rynku. Żwirek można dostać w różnych rozmiarach i kolorach – od białego po ciemny antracyt. Tłuczeń również jest popularny jako materiał pod budowę skalniaków i rabat. Można go również wykorzystać jako warstwę do wysypania na wierzch (po uprzednim przygotowaniu gruntu) jako izolator od nadmiaru chwastów czy roślin niepożądanych.
Klinkier – klinkier to nic innego jak cegły, które pozostały nam z rozbiórki lub zostały zakupione u producenta lub w sklepie, który ma je w ofercie. Generalnie istnieją dwa sposoby kładzenia tłucznia. Albo całymi cegłami albo można je “potłuc” i rozrzucić na docelowych ścieżkach jako drobny tłuczeń cegłowy. Świetnie prezentuje się w tradycyjnych ogrodach, gdzie główną rolę grają rośliny rodem z “babciowego” ogrodu.
Modułowe ścieżki z tworzywa sztucznego – nowość na polskim rynku. Modułowe podesty są przede wszystkim są polecane jako powierzchnia tarasowa, ale mogą być również wykorzystane jako materiał budulcowy ciągów komunikacyjnych w ogrodzie lub na działce.
Samemu czy z pomocą fachowca? Jak wykonać ścieżki?
Wszystko zależy od gabarytu naszego pomysłu. W przypadku ścieżek żwirowych lub kamienistych nie potrzeba tutaj pomocy specjalisty. Jedyne co potrzebujemy to podstawowa wiedza jak przygotować podłoże pod ułożenie ścieżki. I oczywiście zasób naszych sił, materiałów i narzędzi powinien również tutaj decydować o tym czy ścieżki będziemy robić samodzielnie.
W przypadku takich materiałów jak beton, płyty chodnikowe czy ścieżki mieszane (np. beton i otoczaki średniej wielkości) warto już zrobić z pomocą specjalisty, który ma doświadczenie w tego typu projektach. Wiąże się to oczywiście z wydatkami, ale jest to materiał tego typu, który wymaga pomocy osób z zewnątrz lub w ostateczności z rodziny. Jeśli nie jesteśmy pewni co do ostatecznego kształtu takiej ścieżki to warto również udać się do projektanta, który specjalizuje się w krajobrazie. Dzięki temu będziemy mieć wymierzone całościowo materiały oraz ewentualnie podany zostanie nakład pracy.
Pewnym jest to, że przy każdej ścieżce trzeba odpowiednio przygotować miejsce, w którym będziemy robić ciąg komunikacyjny. Powinny zostać wyznaczone krawędzie ścieżki oraz linia, po której będą one biegły. Zazwyczaj potrzebne jest wybranie pewnej ilości ziemi spod miejsc, gdzie będziemy kłaść np. korę, żwir lub inny materiał budulcowy. Chodzi tutaj głównie o to, by wyrównać ścieżkę do linii podłoża, by linia przejścia np. na trawnik była łagodna.
Konserwacja i pielęgnacja ścieżek
Konserwowanie ścieżek ogrodowych zależy od materiałów, z jakich zostały zbudowane. Najprostszymi do pielęgnowania jest tutaj beton i płyta chodnika, która w zasadzie nie wymaga specjalnych czynności pielęgnacyjnych. Oczywiście, jeśli mamy życzenie, możemy kupić narzędzia, które umożliwiają nam czyszczenie pod ciśnieniem (jak np. myjka ciśnieniowa).
Materiały typu drewno lub kora wymagają intensywniejszej pielęgnacji. Może się zdarzyć, iż drewno, które zostało wybrane na budowę ścieżek jest na tyle delikatne, że będzie wymagało pomalowania impregnatem praktycznie co sezon. Natomiast kora, która jest biologicznym odpadem produkcyjnym za jakiś czas rozłoży się i trzeba będzie nawieźć nowej by odświeżyć warstwę wierzchnią.
Najmniej wymagającym w pielęgnacji jest kamień. Jest on na tyle wytrzymały, że posłuży przez wiele lat w naszym ogrodzie. Tak, jak w przypadku betonu czy chodnika, wymaga on jedynie oczyszczenia z nalotu i mchu, jeśli zależy nam na czystości podłoża użytego na ścieżce.
